Door Cora van de Put

Het woord liminaliteit komt van het woord liminaal, wat letterlijk overgangsfase betekent. Liminaliteit gaat over de status waarin je bent als je tussen twee rollen of situaties in zit. Het gaat over de fase waarin je het een niet meer bent en ook nog niet helemaal het andere.

De weg naar een nieuwe baan, relatie, huis, pensionering of levensfase gaat altijd gepaard met onzekerheid. Liminaliteit komt in beeld als het gevoel van onzekerheid substantieel wordt. De tussenfase lijkt dan structuurloos en de persoon voelt zich 'hier noch daar'.

De vaardigheden in een fase van liminaliteit

Deze  tussenfase vraagt mijns inziens om ‘bewust vertrouwen’ (in het onbekende springen terwijl je weet dat je teleurstellingen en tegenslagen zult tegenkomen) ofwel om gecalculeerde risico’s nemen. En daarmee vraagt het ook moed en innerlijke drive. Hoe ontzettend moedig is de persoon die bewust het bekende loslaat door bijvoorbeeld zijn baan op te zeggen om te gaan ontdekken waartoe hij echt ‘bestemd’ is. Hij stapt in de fase van onzekerheid waarbij bewust vertrouwen de drijvende kracht is die hem in staat stelt om de sprong richting het onbekende te maken.

Zowel focus op het doel of het ‘lonkend perspectief’  als veerkracht  zijn onzekerheidsvaardigheden die helpend zijn in de fase van liminaliteit. Focus geeft richting en duidelijkheid waardoor besluitvorming tot stand kan komen. Bij veerkracht gaat het over bewegen en in staat zijn om oneffenheden te accepteren. En zelfs om de reis naar het onbekende als een avontuur te ervaren. De client die onderweg is naar zijn bestemming zal enerzijds zijn aanbod aan de markt of de wereld helder willen krijgen (focus) en anderzijds flexibel in gedrag en oordeel zijn (veerkracht).

Door het inzetten van verbeeldingskracht en improvisatievaardigheden ben je in contact met de emoties, bijbehorende verhalen, hoop, troost en zingeving bij onzekerheid. Dit alles geeft duiding aan de toekomst en zicht op het ‘lonkend perspectief’.  In deze fase wordt je uitgedaagd om te experimenteren, onderzoeken, ervaren zodat de scheppingskracht richting ‘het nieuwe’ versterkt wordt.

Wanneer we voor een interne transformatie of verandering staan als een nieuwe baan, relatie, huis, pensionering of levensfase, wordt er gevraagd een risico te nemen. Rachel Botsman noemt deze sprong in het diepe een ‘trust leap’

Wanneer heb jij voor het laatst een ‘leap of trust’ genomen? Wat was daarbij spannend? Wat hielp je daarbij?