Mijn cliënt Maarten is, wat je noemt, ‘gewild’ op de arbeidsmarkt. Het bemachtigen van een baan was dan ook niet zijn vraag, wel wat hij zou kiezen. Het maakte me wel nieuwsgierig waarom Maarten zo’n lieveling is van headhunters en recruiters. En die vraag had ik ook al bij Sylvia (operationeel manager in hotels) en zo nog wat cliënten. Wat maakt hen aantrekkelijk en, aan de andere kant van het spectrum, wat maakt dat sommige mensen, ook echte professionals, zoveel moeite hebben om op de arbeidsmarkt succesvol te zijn.   

Welkom bij de vierde en laatste blog over loopbaanvragen. Veel van de antwoorden leerde ik van mijn cliënten, waarvoor ik ze dankbaar ben. In deze laatste blog gaat het om de vraag welke bagage je nodig hebt om van je loopbaan een succes te maken.

Want je loopbaan kun je opvatten als een reis. En als je op reis gaat heb je bagage nodig. Ja, ook een koers en een kompas en daarover gingen de eerste en de tweede blog. Nu gaat het over de rugzak met bagage. De dingen die het reizen gemakkelijk en plezierig maken. Onderweg verzamel je nuttige nieuwe spullen en gooi je weg wat je niet meer nodig hebt.  

Wat je nodig hebt is een rugzak met nuttige bagage 

Hoe noemen we de inhoud van de rugzak? In de Angelsaksische literatuur heet het ‘Career Capital’, de verzameling aan competenties, persoonlijke eigenschappen, contacten enzovoort die iemand in staat stellen om waarde toe te voegen.  

Kennis is wel het meest vertrouwde en grootste onderdeel van het carrière kapitaal. Voor veel mensen staat het zelfs eenzaam op een voetstuk En kennis is ook belangrijk! Alleen, staar je er niet blind op. Je kunt lang niet elk carrière vraagstuk tackelen met behulp van weer een opleiding; er is meer nodig. 

Vaardigheden bijvoorbeeld. Voor alle ambachten natuurlijk essentieel, maar ook voor ‘hoofd’ werk. Overtuigingskracht, onderhandelen, bemiddelen, vergaderen om er maar een paar te noemen.  

Van een heel andere orde is tijd. Reflectietijd. Het is een item dat je gemakkelijk over het hoofd ziet. En toch zo belangrijk is. Als je mensen aan het einde van hun carrière vraagt wat ze anders hadden willen doen, krijg je vaak het antwoord dat ze meer tijd hadden willen nemen zich af te vragen of ze wel op het juiste spoor zitten. Of hun werk hen datgene bracht wat ze wilden. Belangrijke vragen die een weloverwogen antwoord verdienen. Tijd voor reflectie is daarom een essentieel onderdeel van je carrière kapitaal. 

En wat te denken van Wijsheid? Als je er oog voor hebt, zul je merken dat in de dagelijkse praktijk van je werk wijsheid een waardevol kleinood is in je rugzak. Bijvoorbeeld, de wijsheid om het grotere plaatje te zien en je niet te laten afleiden door operationeel gekissebis. De wijsheid om je niet te verlaten op jouw inhoudelijke ‘gelijk’ maar te weten dat je je omgeving moet inspireren om ze ‘mee te krijgen’. En zo zijn er nogal wat situaties waarin wijsheid meer helpt dan alle kennis en vaardigheden die je in alle trainingen hebt vergaard. 

‘Niets boezemt zoveel vertrouwen in als een bewezen track record. 

En dan Vitaliteit die nodig is om de energie te hebben je werk en je leven aan te kunnen. Vitaliteit vinden we steeds belangrijker. En terecht. Norbert kreeg dat ook in de gaten. Hij was international sales manager en reisde de helft van zijn tijd van land naar land en van jetlag naar jetlag. En toen werd hij ziek. Chronische oververmoeidheid. Dat kostte hem uiteindelijk ook z’n baan. Toen ik Norbert sprak vertelde hij beeldend en met de nodige ironie over zichzelf als de spreekwoordelijke kaars die aan twee kanten opbrandde.  ‘Ik wist dat het niet deugde wat ik deed en hoe ik leefde, en toch ging ik maar door. Ik denk omdat ik geen idee had van hoe het anders zou moeten.’ Dat laatste hoor ik vaker van mensen die overspannen of burn out zijn. ‘Geen idee hoe het anders moest!’ Inmiddels gaat het met Norbert een stuk beter.  

En dan de laatste onderdelen van je carrière kapitaal: Netwerk en Reputatie. Om met de laatste te beginnen: hoe sta je bekend in de markt? Wat voor beeld hebben mensen van je? Een goede reputatie is goud waard. Niets boezemt zoveel vertrouwen in als een bewezen (en relevant) track record. Voor een reputatie tellen echter niet alleen je wapenfeiten, er moeten ook voldoende mensen zijn die die wapenfeiten kennen. En daar schuilt nog wel eens een probleem. Veel professionals hebben een prima reputatie maar alleen binnen de organisatie waarin ze werkzaam zijn. Als ze afscheid nemen van die organisatie, zeggen ze ook gedag tegen hun reputatie. Dat wil je natuurlijk niet. En daarom heb je een netwerk nodig. Tientallen mensen buiten je directe werkkring die weten wat je waard bent. Die jouw aanbod kennen, die een helder beeld hebben wat jij aan een organisatie kan bijdragen en die jouw bondgenoot willen zijn als je op zoek bent naar wat anders.  

Het is belangrijk van meet af aan carrière kapitaal op te bouwen.

Goed, en nu terug naar Maarten die zo populair is bij executive searchers. Waarom is dat? Om te beginnen heeft Maarten een prima opleiding: bedrijfseconomie en Nijenrode. En dat is z’n eerste pré. Sowieso hebben hoger opgeleiden het een stuk makkelijker op de arbeidsmarkt dan mensen met een middelbare of lagere opleiding. Maarten heeft ook een gevarieerd arbeidsverleden. Geen jobhopper maar steeds 3 tot 5 jaar werkzaam, in verschillende rollen en in verschillende sectoren waarmee hij ook gevarieerde kennis en vaardigheden heeft verworven. Maarten heeft ook altijd contact gehouden met mensen waarmee hij eerder heeft gewerkt. Sowieso kent hij veel mensen door sport en door de clubs waar hij lid van is. En, last but not least, hij neemt z’n werk heel serieus en wil het ook goed doen. 

Maarten vindt het leuk dat men hem weet te vinden maar wat hij doet vindt hij niet bijzonder. En daar heeft hij wel een punt. We weten inmiddels allemaal wel dat in onze tijd dienstverbanden per definitie tijdelijk zijn. Dat het altijd dringen is voor de leuke opdrachten / banen. En dat het dus belangrijk is om van meet af aan carrière kapitaal op te bouwen. Zoals een bevriende HR directeur zegt als ze nieuwe medewerkers in haar organisatie toespreekt: ‘ik wil jullie vragen vanaf nu te gaan nadenken over je volgende baan en hoe je daar gaat komen’.  

Carrière kapitaal gaat je daar bij zeker helpen!